بررسی رویکردها و عوامل سازمانی موثر بر تجاری سازی نتایج پژوهش

) بیان مساله تحقیق : به طور قطع یکی از دلایل اصلی پیشرفت سریع توسعه فناوری در کشورهای توسعه یافته صنعتی توجه به فرایند تجاری سازی نتایج پژوهش های داخلی ان کشورها بوده است و می توان نتیجه گرفت که اساس فرایند تجاری سازی، مشارکت بخش پژوهشی و بخش صنعت، در تبدیل نتایج پژوهش ها به نواوری است. امروزه تجاری سازی پژوهش ها و عواید حاصل از ان می تواند منابع مالی لازم را برای استمرار حیات این سازمان ها را فراهم اورد ( مقیمی و همکاران ، 1387 ). با توجه به مطالب ذکر شده سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: چه رویکردهای تجاری سازی ای در دانشگاه مدیریت واحد تهران مرکز وجود دارد و عوامل موثر بر ان کدامند؟ عنوان " بررسی تدوین راهکارهای اجرایی انتقال دانش های فنی کسب شده در سازمان پژوهشها به صنایع های کوچک " به مطالعات ادبیات تجاری سازی و عوامل موثر بر ان و نیز رو شهای مورد استفاده در سطح جهان و مقایسه ان با وضعیت موجود تجاری سازی نتایج تحقیقات در دانشگاه های کشور براساس مطالعات کتابخانه ای و شاخص های امار پژوهشی اقدام می کند که اهم نتایج ان شامل: فقدان قوانین مربوط به مالکیت دارائی های فکری و نیز مقررات مورد نیاز جهت فعالیت های تجاری سازی در بخش دانشگاهی از قبیل لیسانس دهی، شرکت های توسعه نواوری و تحقیقات مشترک و قراردادی، نبود قوانین مدون و انگیزه بخش برای محققان و سازمان های پژوهشی در جهت فعالی تهای انتقال فناوری، نبود قوانین مربوط به تسهیم منافع حاصل از تجاری سازی در دانشگاه ها و ضرورت حمایت از تاسیس و تقویت نهادهای انتقال فناوری است (فکور ، 1385). 2) بیان اهمیت انجام تحقیق : تجاری سازی نتایج تحقیق، یکی از گام های مهم نظام نو اوری است که پایداری و استمرار امر تحقیق را تضمین می کند و متناسب با ان علاوه بر فراهم اوردن ارزش های اقتصادی قابل توجه برای سازمان ها، رشد اقتصادی دانش محور جامعه را نیز تسریع می نماید (مقیمی و همکاران ، 1389). تجاری سازی نتایج تحقیقات و یا تولید صنعتی نمونه های تحقیقاتی علاوه بر صرفه جویی ارزی و ایجاد انگیزه تحقیق، دست آورد های تازه ای به همراه دارد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود: • توسعه اقتصادی • ارتقای سطح تکنولوژیکی کشور و تولید مواد نو با استفاده از فناوری پیشرفته بالا بردن سطح طراحی و ساخت داخل • اشتغال زایی و ایجاد زمینه های جدید فعالیت برای نیروی کارا و متخصص • حمایت از صنعت و بالا بردن توان مهندسی برای صدور خدمات به خارج • زمینه سازی گسترش صنایع وابسته،بالا دستی و پایین دستی • بالا بردن قدرت رقابتی در جهت صدور کالای ساخت داخل و بدست آوردن سهم بالاتر در تجارت جهانی • ایجاد اعتماد نسبت به تحقیقات کاربردی و توسعه ای (سلطانی گردفرامرزی, 1385) تجاری سازی تحقیق فرایندی است که هنگام ورود به بازار می تواند ایجاد درامد کند و در مرحله ی توسعه از نظر درامد زایی هیچگونه ارزشی ندارد. فناوری اگر در قفسه بماند( وارد بازار نشود) هیچ درامدی ایجاد نمی کند" (عنایتی ابراهیم, ) 3) بیان اهداف تحقیق : اهداف کلی بررسی رویکردهای تجاری سازی نتایج تحقیقات دانشگاهی؛مطالعه موردی دانشگاه آزاد مدیریت واحد تهران مرکز اهداف فرعی • بررسی فرایند تجاری سازی نتایج پژوهش ها • بررسی روش های تجاری سازی نتایج پژوهش ها • بررسی موانع و چالش های تجاری سازی نتایج پژوهش ها • ارائه مدل هایی از تجاری سازی از دانشگاه به صنعت در برخی از کشور 4) ادبیات موضوع ، چهارچوب نظری : اساس فرایند تجاری سازی مشارکت بخش پژوهشی و بخش صنعت، در تبدیل نتایج تحقیقات به نواوری است. امروزه تجاری سازی به یکی از حلقه های اصلی فرایند نواوری تبدیل شده است ( قاضی نوری ، 1383 طبق نظریه مقیمی، وهمکاران ( 1389) در بررسی عوامل سازمانی موثر بر تجاری سازی نتایج پژوهش عوامل زیر شناخته شده اند: منابع مالی در دسترس ، ساختار سازمانی ، راهبردهای سازمانی ، تعامل با تیم های تجاری برای استخراج مشخصات فنی طرح و تولید محصول. منابع مالی: سازمان ها معمولا با محیط هایی پویا سرو کار دارند و مدیران ان ها موظفند ضمن اهتمام به فعالیت های تولیدی، پشتیبانی و کنترلی با دقت و حساسیت جریان های مالی را تحت نظر قرار دهند . زیرا مدیریت مالی یا اداره ی جریان نقدینگی و تعهدات مالی در شمار مهم ترین مسائل سازمانی قرار دارند (رضائیان، 1387) مقصود از ساختار سازمانی موقعیت فیزیکی، درجه رسمی و غیر رسمی بودن ان است. ساخت فیزیکی به محیط واقعی سازمان اشاره دارد، ساخت فیزیکی هر سازمان بر سبک ارتباطات ان تاثیر عمیقی دارد. ساخت رسمی بر خط مشی های رسمی تنظیم کننده ی رفتار کارکنان دلالت دارد.ساختار رسمی معمولا با محدود کردن ارتباطات میان افراد و گروه ها روابط کاری در سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد متغیرهای مستقل 5) مدل تحقیق مدل تحلیلی متغیر وابسته شکل ‏1 1مدل بر اساس چارچوب نظری( محقق 6)فرضیات یا سوالات تحقیق ( بیان روابط بین متغیرهای مورد مطالعه ) : فرضیات اصلی : عوامل سازمانی بر تجاری سازی تاثیر دارد فرضیات فرعی 1- منابع مالی بر تجاری سازی تاثیر دارد 2- ساختار سازمانی بر تجاری سازی تاثیر دارد. 3- راهبردهای سازمانی در دانشگاه بوعلی سینای همدان بر تجاری سازی تاثیر دارد. 4- تعامل با تیم های تجاری سازی بر بر روند تجاری سازی تاثیر دارد 5- تولید محصول بر تجاری سازی تاثیر دارد. 7)جامعه آماری مورد مطالعه: (قلمرو مکانی – زمانی – موضوعی ) جامعه آماری در این تحقیق ، اعضای هیئت علمی پنج دانشکده از دانشگاه مدیریت تهران مرکز می باشد. قلمرو موضوعی: تجاری سازی نتایج تحقیقات قلمرو مکانی:دانشگاه آزادواحد تهران مرکز قلمرو زمانی :زمستان 92 8) بر آورد حجم نمونه و روش نمونه گیری ( در صورت نمونه گیری ) : پس از انتخاب موضوع تحقیق و بیان مسئله یکی از تصمیمیات مهمی که در پیش روی هر پژوهشگری قرار دارد انتخاب نمونه است. نمونه ای که باید نماینده جامعه ای باشد که پژوهشگر قصد تعمیم یافته های تحقیق خود به آن جامعه را دارد.اگر محقق پژوهش خود را بر تمامی افراد جامعه اجرا کند روش او سرشماری خواهد بود یعنی محقق باید تمامی افراد جامعه را تک تک مورد برسی و آزمون قرار دهد.اما چون اکثر پژوهشگران توان و زمان اجرای پژوهش بر کل جامعه را ندارند به همین دلیل پژوهش خود را محدود به نمونه کوچکی می سازند. نمونه مجموعه ای از نشانه ها است که از یک قسمت، یک گروه یا جامعه ای بزرگ تر انتخاب می شود، به طوری که این مجموعه معرف کیفیت و ویژگی های ان قسمت، گروه یا جامعه بزرگ تر باشد(خاکی ، 1389). در این تحقیق از نمونه گیری تصادفی طبقه ای ساده استفاده می شود 9) روش تحقیق ( اعم از میدانی ، پیمایش ، کتابخانه ای و ...) روش هایی که برای بدست اوردن داده ها در این تحقیق استفاده خواهند شد عبارتند از روش کتابخانه ای با استفاده از کتاب ها ، مقالات ، پایان نامه ها و همچنین روش میدانی جهت جمع اوری داده ها که ابزارهای ان پرسشنامه و مصاحبه هستند. 10)ابزار گرد آوری داده ها: پرسشنامه ، ، مصاحبه 11)پیشینه تحقیق: با توجه به بررسی های انجام گرفته توسط محقق در میان نشریات معتبر داخلی و خارجی،مقالات کنفرانسهای مختلف ،کتب،پایان نامه ها و وب سایت های موجود و همچنین با مراجعه به کتابخانه ی ملی ، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم اقتصادی و دانشگاه تربیت مدرس وی به سوابقی بر خورده است که به برخی از آن ها اشاره می شود. لازم به توضیح است که پیشینه تحقیق بطور مفصل در فصل دوم مورد بررسی قرار خواهد گرفت فکور و همکارانش در سال 1389در پژوهشی تحت عنوان "بررسی روش ها و منابع کسب فناوری در بنگاه های کوچک منتخب ایران " به این نتیجه رسیدند که مهم ترین روش کسب فناوری خرید ماشین الات و تجهیزات از شرکت های صنعتی است و استفاده از خدمات مشاورهای اولویت دوم است. خرید لیسانس و برون سپاری تحقیقات و توسعه بسیار ناچیز است و خرید شرکت و اطلاعات و خدمات ویژه از انان اساسا مورد استفاده قرار نمی گیرد و تعامل این بنگا هها با دانشگاه ها و موسسات پژوهشی به عنوان یکی از منابع کسب فناوری در سطح پایینی قرار دارد.( فکور و همکاران، 389 ). فکور همچنین در پژوهشی دیگر تحت عنوان " کارافرینی دانشگاهی و تجاری سازی نتایج تحقیقات در دانشگاه ها " به این نتیجه رسیدند که فقط در خصوص ثبت و حفاظت نتایج تحقیقات قراردادی با صنعت تا حدودی ساختار پرسنلی، عملکردی و قانون و مقررات وجود دارد ولی این موارد درخصوص بررسی نتایج تحقیقات خاتمه یافته، لیسانس دهی و انتقال فناوری و تشکیل شرکت های انشعابی به چشم نمی خورد ( فکور ، 1387 ). وی همچنین طی پژوهشی دیگر تحت عنوان " بررسی تدوین راهکارهای اجرایی انتقال دانش های فنی کسب شده در سازمان پژوهشها به صنایع های کوچک " به مطالعات ادبیات تجاری سازی و عوامل موثر بر ان و نیز رو شهای مورد استفاده در سطح جهان و مقایسه ان با وضعیت موجود تجاری سازی نتایج تحقیقات در دانشگاه های کشور براساس مطالعات کتابخانه ای و شاخص های امار پژوهشی اقدام می کند که اهم نتایج ان شامل: فقدان قوانین مربوط به مالکیت دارائی های فکری و نیز مقررات مورد نیاز جهت فعالیت های تجاری سازی در بخش دانشگاهی از قبیل لیسانس دهی، شرکت های توسعه نواوری و تحقیقات مشترک و قراردادی، نبود قوانین مدون و انگیزه بخش برای محققان و سازمان های پژوهشی در جهت فعالی تهای انتقال فناوری، نبود قوانین مربوط به تسهیم منافع حاصل از تجاری سازی در دانشگاه ها و ضرورت حمایت از تاسیس و تقویت نهادهای انتقال فناوری است (فکور ، 1385).